Hợp tác xã thủy sản trước thách thức hàng nhập giá rẻ

Thế nhưng, những nỗ lực ấy đang bị thử thách khi lượng thủy sản nhập khẩu, đặc biệt từ Trung Quốc, liên tục gia tăng. Các sản phẩm như tôm, cua, cá hồi, cá lăng, hàu với giá bán thấp đã làm suy giảm đáng kể sức cạnh tranh của thủy sản trong nước, khiến đầu ra của nhiều HTX bị bế tắc.

Cuộc cạnh tranh không cân sức

Thời gian qua, các HTX đã đầu tư nâng cao chất lượng, tuân thủ các quy trình khắt khe như VietGAP, GlobalGAP hay nuôi trồng hữu cơ. Mọi khâu từ con giống, nguồn nước, thức ăn đến thu hoạch đều được kiểm soát nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, việc đáp ứng các tiêu chuẩn này kéo theo chi phí cao, làm giá thành sản phẩm vượt trội so với hàng nhập khẩu.

Trong khi đó, thủy sản nhập từ Trung Quốc không chịu cùng mức chi phí kiểm định và quản lý, được đưa ra thị trường với giá rẻ, khiến sản phẩm của HTX khó tìm được chỗ đứng. Tại Quảng Ninh, hàu sữa nuôi tại địa phương bị chèn ép bởi hàu vàng nhập về với số lượng lớn. Ở Tuyên Quang, cá lăng từ Trung Quốc xuất hiện ngày càng nhiều, làm giảm giá trị của loài cá đặc sản vốn là nguồn thu chủ lực của nông dân.

Nguy cơ ảnh hưởng đến chuỗi giá trị

Việc khó tiêu thụ sản phẩm dẫn đến tình trạng tồn kho, chất lượng giảm sút, chi phí bảo quản tăng. Nhiều HTX thiếu vốn tái sản xuất, thành viên mất thu nhập, niềm tin bị suy giảm. Nguy cơ thu hẹp sản xuất hoặc giải thể hiện hữu, kéo theo ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi cung ứng, từ sản xuất giống, thức ăn cho đến dịch vụ hậu cần.

Ở Cà Mau, mô hình nuôi tôm công nghệ cao cũng đang chịu sức ép lớn. Chi phí thức ăn hiện chiếm phần đáng kể, trong khi mua qua đại lý làm giá đội lên tới 40.000 đồng/kg. Với quy mô nuôi lớn, chỉ riêng khoản này đã khiến HTX khó hạ giá thành sản phẩm để cạnh tranh.

Để bảo vệ sản xuất trong nước, nhiều ý kiến đề xuất cơ quan quản lý cần có biện pháp kiểm soát nhập khẩu hợp lý đối với một số mặt hàng thủy sản. Bên cạnh đó, các HTX cũng cần chủ động hơn trong việc xây dựng thương hiệu riêng, phát triển kênh phân phối trực tiếp như chuỗi cửa hàng thực phẩm, siêu thị, hoặc thương mại điện tử. Đây là giải pháp giúp kiểm soát giá, giữ uy tín sản phẩm và tạo sự kết nối chặt chẽ hơn với người tiêu dùng.