Trong khi sự phổ biến của các loại protein thay thế đang tăng lên nhanh chóng, một nhóm các nhà nghiên cứu ở Úc tin rằng họ đã tìm ra một loại tiềm năng để thay thế bột cá mà bạn chưa từng nghe đến: Vẹm.
CSIRO và công ty Green Blue Health ở Úc đã tiến hành thử nghiệm đánh giá tiềm năng ảnh hưởng của bột vẹm trong khẩu phần ăn của tôm sú. Các thử nghiệm quan sát sơ bộ ở Thái Lan cho thấy tôm và cá chẽm ưa chuộng vẹm hơn bột cá.
Bột vẹm khô có gì?
Bột vẹm có chứa hơn 50% hàm lượng protein, chất béo thô từ 12-16% và một lượng tương đối lớn các acid béo như omega-3 (EPA), docosahexaenoic (DHA) trong nguyên liệu thô và betaine - chất kích thích thèm ăn tự nhiên.
Sản xuất dạng bột vẹm khô là một phương pháp bảo phổ biến nhưng vẫn còn có những thách thức lớn vì vẹm có vỏ nên gây khó khăn cho quá trình xử lý tách thịt vì nếu sử dụng nhiệt độ cao sẽ làm ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng của nó. Ở Thụy Điển, công việc chế biến vẹm thành bột đã cho ra đời một bằng sáng chế về việc tách thịt và vỏ bằng cách thuỷ phân qua trung gian.
Tín hiệu khả quan từ bột vẹm lên khẩu phần ăn tôm
Tôm sú từ lâu được biết đến là loại tôm thương phẩm dễ nuôi và đem lại giá trị kinh tế cao cho bà con nông dân. Tôm sú nổi tiếng là kén chọn thức ăn nên việc thay thế bột cá bằng bột vẹm trong khẩu phần ăn của chúng là việc không hề giản đơn.
Do đó, các thử nghiệm áp dụng tỷ lệ khác nhau của bột vẹm khô trong các công thức sử dụng phụ phẩm từ gia cầm và các thành phần có nguồn gốc từ thực vật để đánh giá tốc độ tăng trưởng, lượng ăn vào, khả năng tiêu hóa cũng như sản lượng tôm và sự thích ứng của người tiêu dùng. Các công thức bền vững cũng sẽ bao gồm một chất phụ gia - rong biển - hiện đang được sử dụng ở Mexico, Brazil, Hàn Quốc và Việt Nam. Kết quả sẽ được so sánh với chế độ ăn thương mại chứa bột cá.
Kết quả khả quan từ những thử nghiệm có thể giúp cải thiện khẩu vị ăn của tôm sú đối với các nguồn protein bền vững bao gồm côn trùng và các thành phần có nguồn gốc trên cạn khác.
Một bước tiến trong dinh dưỡng tôm sú
Những người sáng lập của công ty Green Blue Health - Anthony Jacobs và Karlie Wilson, đang xây dựng hoạt động kinh doanh của họ với các công ty hỗ trợ nuôi trồng thủy sản bền vững trên đất liền. Họ đang thúc đẩy các giải pháp cải tiến từ chiết xuất rong biển và các sản phẩm vẹm có nguồn gốc từ nuôi trồng.
Nghiên cứu thức ăn cho tôm sú của công ty Green Blue Health được thực hiện bởi CSIRO Kick-Start, một sáng kiến cung cấp tài trợ và hỗ trợ cho các công ty khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ của Úc để tiếp cận với chuyên môn và năng lực nghiên cứu của CSIRO để giúp tăng trưởng và phát triển doanh nghiệp của họ. Nghiên cứu đang được thực hiện tại các cơ sở nghiên cứu của CSIRO tại Trung tâm Nghiên cứu đảo Bribie ở Queensland, Úc. Kết quả sẽ có sớm vào năm 2022.
Tóm lại, bí mật với khẩu phần ăn từ loài nhuyễn thể như hến, trai và vẹm nằm ở mật độ dinh dưỡng bao gồm một loạt các axit amin thiết yếu, vitamin, khoáng chất và lipid – theo Jacobs. Nghiên cứu này là mở ra cánh cửa cho việc bao gồm bột vẹm cho một số loài nuôi trồng thủy sản khác bao gồm cua biển, tôm hùm và cá chẽm.
Như một kết quả hứa hẹn trong tương lai, bột vẹm có thể giúp ngành nuôi trồng thủy sản giảm sự phụ thuộc vào bột cá. Năm nay, trong một nghiên cứu ở Indonesia, bột vẹm đã được xác định là một trong những nguyên liệu từ biển đầy tiềm năng nhưng được sử dụng chưa phổ biến trong thức ăn thủy sản.