Nguy cơ thiếu nguồn cung surimi trên thị trường thế giới

Năm 2013, ước tính sản lượng surimi đạt 800.000 tấn, giảm so với 850.000 – 900.000 tấn của năm 2012 do giảm sản lượng tại khu vực Đông Nam Á.

Cùng thời điểm này, tiêu thụ surimi toàn cầu tăng thêm 5% (khoảng 50.000 tấn) lên 850.000 tấn. Nguyên nhân chủ yếu do nhu cầu tại Châu Á tăng mạnh, cụ thể tiêu thụ tại Trung Quốc và Đông Nam Á đang tăng trưởng 2 con số/năm, còn sản lượng và mức tiêu thụ tại Nhật Bản tăng 10% trong nửa cuối năm 2013.

Năm 2013, thị trường không bị thiếu nguồn cung surimi do còn lượng hàng tồn kho từ năm 2012 của các nhà sản xuất surimi tại Alaska và Đông Nam Á. Tính đến cuối năm 2013, lượng surimi trong kho chỉ còn 10.000 – 20.000 tấn, trong khi một năm trước con số này là 50.000 tấn. Do đó, năm nay thị trường có thể thiếu surimi do tiêu thụ tiếp tục tăng nhưng đã hết hàng trong kho và sản xuất surimi không tăng.

Tại Nhật Bản, hàng surimi trữ kho giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2000. Sản xuất surimi của Hokkaido giảm 20% (khoảng 10.000 tấn) và nguồn surimi từ các loài cá nhiệt đới ở mức giá hiện tại không tăng nhiều. Mức tăng sản lượng surimi cá minh thái Alaska cũng chỉ có thể dao động trong khoảng 10.000 tấn.

Với tình hình này, Nhật Bản sẽ phải đối mặt với việc thiếu từ 10.000 – 20.000 tấn surimi cá minh thái Alaska trong năm nay. Sản lượng surimi của Hokkaido giảm do không được mùa khai thác và chi phí cho nguyên liệu tăng cao trong khi giá thành sản xuất không tăng. Chế biến surimi hiện không có lãi nên các nhà chế biến chuyển sang sản xuất cá H&G, cá tươi và đông lạnh để cung cấp cho Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc. Cho dù giá surimi tăng từ 240 yên lên 300 yên/kg, các nhà chế biến vẫn chưa thể bù đắp được chi phí sản xuất.

Năm nay, sản lượng surimi chế biến từ cá minh thái Alaska vụ A đạt mức cao nhất kể từ 2006 nhưng mức tăng này vẫn chưa đáng kể, chỉ tăng khoảng 3.000 tấn so với năm 2013.

Theo ước tính, sản lượng surimi cá minh thái đạt khoảng 216.000 tấn năm 2013, gồm 170.000 tấn tại Alaska, 44.000 tấn tại Nhật Bản và 2.000 tấn tại Nga, giảm 4% so với 227.000 tấn của năm 2012.

Sản lượng surimi cá nhiệt đới phần lớn xuất xứ từ Trung Quốc và Việt Nam giảm 8% từ 576.000 tấn xuống còn 525.000 tấn. Nguyên nhân chính do sản lượng của Việt Nam giảm từ 140.000 tấn xuống còn 125.000 tấn, Thái Lan giảm từ 90.000 tấn xuống còn 75.000 tấn, Ấn Độ giảm 10.000 tấn còn 55.000 tấn.

Sản lượng surimi toàn cầu nhìn chung không giảm so với năm 2013, riêng các nhà chế biến surimi Châu Á giảm sản lượng chế biến vào cuối năm khiến giá tăng.

Tăng sản lượng surimi cá tuyết hake

Sản lượng surimi chế biến từ cá tuyết hake Thái Bình Dương đạt 25.000 tấn, tăng 25%. Năm nay, hạn ngạch khai thác loài cá này tăng trong khi nguồn cung từ Ukraine và Nigeria không ổn định nên có khả năng sản lượng surimi cá thịt trắng từ Thái Bình Dương sẽ tăng cao hơn nữa.

Do thiếu nguồn cung từ Đông Nam Á nên các nhà thu mua surimi trên toàn cầu đã sớm xúc tiến thỏa thuận với các nhà sản xuất cá tuyết hake Thái Bình Dương.

Theo một số nhà cung cấp cá tuyết hake Thái Bình Dương và cá minh thái, tình hình thu mua nguyên liệu từ tất cả các thị trường đều đang tăng, các nhà thu mua chuyển sang surimi cá tuyết hake Thái Bình Dương. Đặc biệt nhu cầu surimi cá tuyết hake của các nhà thu mua Châu Á tăng cao, thông thường họ chỉ mua surimi cá minh thái Alaska và surimi cá nhiệt đới.

Nhu cầu thu mua cá làm nguyên liệu chế biến surimi đã tăng mạnh, các công ty chế biến đã sớm đưa ra cam kết về khối lượng thu mua dù phải tới 15/5 mới bắt đầu mùa khai thác cá tuyết hake Thái Bình Dương. Các đơn đặt hàng surimi cá tuyết hake hầu hết được thực hiện tại Hội chợ thủy sản Boston, và không còn hàng cho hội chợ thủy sản tại Brussels.

Nhu cầu đối với surimi các phẩm cấp thấp hơn cũng tăng mạnh. Không chỉ có thị trường Mỹ, EU và Nhật, các nhà thu mua từ thị trường Châu Á khác như Thái Lan, Hàn Quốc và Trung Quốc cũng đang nhắm vào mặt hàng surimi cá tuyết hake.