Quảng Trị vào mùa săn cá nục gai: Đêm trắng giữa biển và lộc trời ban

Chiều muộn, bến cá Cửa Việt (xã Cửa Việt, tỉnh Quảng Trị) rộn ràng trong ánh hoàng hôn trải dài trên sóng nước lăn tăn. Tiếng máy tàu hòa cùng tiếng sóng vỗ, mùi gió biển mằn mặn len vào từng nhịp thở. Trên boong, ngư dân tất bật kiểm tra lưới, xếp đá lạnh đầy khoang, buộc chặt thùng nước ngọt và lương thực cho chuyến đi xuyên đêm ra ngư trường cách bờ 8–12 hải lý. Tháng này, cá nục gai vào mùa chạy đàn, tín hiệu tốt cho những chuyến biển xa. Chỉ cần bắt gặp đàn cá, một đêm làm việc cật lực có thể mang về khoang thuyền đầy lộc biển.

Đêm trắng trên biển

Khoảng 6 giờ 30 tối, sau bữa cơm sớm, hàng chục con tàu lần lượt rời bến. Biển ngoài kia sẫm màu, ánh đèn từ mũi tàu quét ngang, để lại vệt sáng lay động trên mặt nước. Càng ra xa, gió mặn càng gắt, sóng vỗ dồn dập vào mạn tàu.

Hơn một giờ vượt sóng, vòng lưới dài được thả ào xuống biển, ánh đèn pha rực sáng một vùng, để lộ đàn cá nục gai quẫy trắng quanh tàu. Tiếng máy, tiếng dây kéo ken két, tiếng hô nhịp vang dội trong đêm. Cá óng ánh bạc được đổ xuống hầm đá, thân chắc, quẫy mạnh làm nước bắn tung tóe.

Khi khoang thuyền đầy dần, tàu lại vòng tìm đàn mới. Những vệt sóng bạc lóe lên giữa màn đêm, lưới tiếp tục được thả, siết chặt, mặt nước sôi lên vì đàn cá bị dồn. Cả con tàu ngập trong âm thanh của động cơ, tiếng lưới kéo và hơi thở gấp gáp của những người làm nghề biển.

Sáng bừng ở bến cá

Tầm 8 giờ sáng, những con tàu chở đầy cá lần lượt cập bến. Từ ngoài cửa biển, bến cá Cửa Việt đã nhộn nhịp như một phiên chợ lớn. Tiếng gọi nhau í ới, mùi cá tươi hòa cùng đá lạnh. Sọt cá nục gai óng ánh bạc được xúc từ hầm đá, đưa ngay vào những sọt nhựa, phủ thêm lớp đá giữ tươi.

Người mua và người bán chen nhau quanh từng sọt, đánh giá chất lượng và thương lượng giá cả. Cá loại đẹp, tươi giòn luôn được trả giá cao hơn, tiêu thụ hết nhanh chóng để kịp chuyển về các chợ và nhà máy chế biến.

Nghề hấp cá giữ lửa cho làng biển

Dọc tuyến đường Xuyên Á qua xã Cửa Việt, cơ sở hấp cá hoạt động hết công suất. Cá nục gai được làm sạch, hấp chín vài phút, rồi trải đều trên vỉ tre phơi dưới nắng. Ba cân cá tươi mới cho ra một cân khô, hương thơm và vị ngọt đậm đặc. Nghề này tạo việc làm cho hàng trăm lao động, nhất là phụ nữ, từ sơ chế, hấp, phơi đến đóng gói, giúp nhịp sống làng biển thêm bền vững.

Giữ biển để còn mùa sau

Theo thống kê, 6 tháng đầu năm 2025, sản lượng khai thác thủy sản của Quảng Trị đạt hơn 66.500 tấn, bằng 101% cùng kỳ năm trước. Nguồn lợi hải sản vùng biển rộng gần 8.400 km² của tỉnh ước khoảng 60.000 tấn/năm, với nhiều loài giá trị như cá nục gai, cá cơm, cá thu, mực…

Tỉnh đã triển khai đồng bộ các biện pháp chống khai thác bất hợp pháp: gần 100% tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình, đăng ký, đánh dấu, có giấy phép khai thác và ghi chép nhật ký. Những quy định này giúp bảo vệ nguồn lợi, giữ gìn ngư trường cho tương lai.

Lộc biển và khát vọng vươn khơi

Mùa cá nục gai không chỉ đem lại nguồn thu nhập lớn cho ngư dân mà còn thắp lên niềm tin vào sự bền bỉ của kinh tế biển Quảng Trị. Mỗi mẻ cá đầy khoang là thành quả của một đêm trắng lao động, là sự cộng hưởng giữa kinh nghiệm, lòng quả cảm và lộc trời ban. Giữa nhịp sống gấp gáp, tiếng máy tàu rời bến mỗi hoàng hôn vẫn là âm thanh quen thuộc, báo hiệu hành trình nối tiếp ra khơi, giữ gìn và khai thác hợp lý để những mùa cá sau vẫn dồi dào như hôm nay.