Chia sẻ với:
Tại sao giá thành sản xuất nuôi tôm ở nước ta ở mức cao?
Với giá thành xuất khẩu cao, con tôm Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn trên thị trường Quốc tế.
So sánh giá tôm giữa Việt Nam và các nước khác
Theo ghi nhận của Vasep, hiện nay, ngành sản xuất tôm của Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn về yếu tố khách quan lẫn chủ quan.
- Yếu tố khách quan bắt nguồn từ lạm phát kinh tế toàn cầu. Khiến sức mua yếu, bên cạnh đó do nguồn tôm trên thế giới có giá trẻ hơn từ Ấn Độ, Ecuador,...
- Yếu tố chủ quan bắt nguồn từ những khó khăn nội tại, nguồn giống chưa được kiểm soát. Cộng với dịch bệnh đang lan rộng, diễn biến phức tạp.
Một trong những nguyên nhân được chỉ ra, đó là hầu hết các ao nuôi tôm đều có diện tích từ 1 - 2 ha. Nếu so sánh với các nước trên thế giới thì là rất thấp. Phần lớn, nguồn sản xuất tôm chủ yếu xuất phát từ các nông trại nhỏ lẻ. Diện tích nuôi thấp cộng với chi phí nhân công cao, khiến cho giá thành trội lên đáng kể.
- Dịch bệnh liên tục
Dịch bệnh xảy ra liên tục, không dứt, khiến bà con rơi vào cảnh trắng tay khi nuôi tôm. Từ đầu năm 2023 đến nay, cả nước đã có trên 1.6 nghìn ha trang trại nuôi tôm ở 6 tỉnh bị thiệt hại nặng. Tổng diện tích xác định được bệnh là khoảng 688 ha. Với con số này đã chiếm 42.7% tổng diện tích ao bị thiệt hại. Theo Cục Thú Y, các tỉnh như Cà Mau, Bạc Liêu, Trà Vinh là những địa phương bị thiệt hại nhiều nhất.
Một số loại dịch bệnh phổ biến trên con tôm, bao gồm: Gan tụy cấp tính, bệnh do vi bào tử trùng (EHP), bệnh đốm trắng (WSD), bệnh hoại tử cơ quan tạo máu và cơ quan biểu mô (IHHND) và hội chứng phân trắng,...
- Chưa kiểm soát được chất lượng con giống
Có thể nói, người dân vẫn chưa tiếp cận được nguồn giống tốt. Khiến cho chất lượng giống giảm, tỷ lệ nuôi thành công không đạt hiệu quả cao. Từ đó, người nông dân phải nuôi đi nuôi lại nhiều lần. Vừa tốn nguyên liệu, vừa mất nhiều thời gian, chi phí. Cũng chính vì vậy mà con tôm bị đội giá lên ở những giai đoạn cuối.
Theo lãnh đạo của Vasep, hiện nay chất lượng tôm giống vẫn chưa được kiểm soát và kiểm dịch tốt trên thị trường. Bên cạnh đó, công tác quản lý vẫn còn lỏng lẻo. Nên rất khó đánh giá về tiêu chuẩn cũng như chất lượng, quy hoạch vùng nuôi tôm còn tràn lan.
- Gánh nặng về giá thức ăn nuôi tôm
Trong thời điểm “bão giá” vật tư đầu vào, nhất là giai đoạn giá thức ăn nuôi tôm đang tăng cao. Tại khu vực các tỉnh ven biển Đồng Bằng Sông Cửu Long, vụ tôm nước lợ năm 2023 đã qua mấy tháng nay như nhiều diện tích ao vẫn chưa thả hết tôm giống. Bên cạnh đó, thiếu nước mặn, khó xử lý môi trường ao, dịch bệnh xuất hiện nhiều. Khó khăn lớn nhất chính là chi phí đầu vào tăng cao, nhất là giá thức ăn nuôi tôm liên tục tăng suốt thời gian qua.
Chỉ tính riêng từ đầu năm 2023 đến nay, giá của thức ăn nuôi tôm đã trải qua 2 đợt tăng. Mức tăng cao nhất là 2.000 đồng/1kg. Đồng nghĩa, việc 1 bao thức ăn nuôi tôm 25kg sẽ tăng từ 40.000 - 50.000 VNĐ. Nếu xét về loại rẻ nhất cũng có giá tăng 33.000 VNĐ/kg. Mỗi vụ tôm, sẽ kéo dài từ 100 - 110 ngày thì tôm mới đạt được sản lượng cũng như kích cỡ để xuất.
Đi tìm giải pháp ngành sản xuất tôm nước ta
Trước tình hình thế giới biến động do chiến tranh, lạm phát kinh tế, biến đổi khí hậu. Ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep) nhận định, ngành tôm năm 2023 sẽ còn gặp nhiều khó khăn về tiêu thụ xuất khẩu. Với việc đề ra kế hoạch xuất khẩu trên 4.3 tỷ USD, do đó chúng ta cần phải nỗ lực hơn nhiều.
Giám đốc Kỹ thuật Tập Đoàn Việt Úc - Ông Trình Trung Phi đã có những chia sẻ về giải pháp nuôi tôm theo công nghệ bền vững. Tập đoàn Việt Úc đã liên tục nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp mang tính công nghệ cao vào sản xuất. Không chỉ phát triển ngành tôm, mà còn bảo vệ môi trường. Mang lại lợi ích cho bà con nuôi tôm và cả cộng đồng. Bằng việc phân khúc chuỗi giá trị khép kín của ngành tôm, chủ động từ nguồn tôm bố mẹ. Từ đó, cho ra đời các thế hệ tôm giống tốt, nuôi tôm thương phẩm không kháng sinh. Mang lại con tôm an toàn trên bàn ăn của người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Tập đoàn Việt Úc đã chiếm ⅕ thị phần tôm giống cung cấp trong nước với 22 tỷ con tôm giống được sản xuất ra.
Cũng theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến, để đạt được kim ngạch xuất khẩu và nuôi tôm theo đúng kế hoạch đã đề ra. Các Ban ngành tỉnh thành phải liên kết với các địa phương, hiệp hội tham gia chuỗi tôm. Đảm bảo chuỗi sản xuất tôm được liên hoàn không đứt gãy. Kịp thời ngăn chặn con giống kém chất lượng, nguồn thức ăn tôm không được đảm bảo, các chế phẩm, xử lý môi trường nước,... Nâng cao chất từng từng lượng sản phẩm trong nước và xuất khẩu. Tranh thủ các nguồn vốn đầu tư hạ tầng trong nuôi tôm.
Bên cạnh đó, cần chỉ đạo thực hiện tốt công tác: Tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát các cơ sở sản xuất tôm giống, thực hiện tốt các quy định về điều kiện nuôi, đăng ký đối tượng nuôi chủ lực, đảm bảo nguồn thức ăn thủy sản, kiểm soát tốt việc xử lý môi trường trồng thủy sản,...
Song song với đó, các doanh nghiệp, người nuôi tôm cũng phải xây dựng kế hoạch, chuẩn bị sẵn các điều kiện để chủ động hơn trong việc sản xuất với điều kiện khó khăn như: Hạn hán, ngập mặn, phát sinh dịch bệnh, giá thức ăn tăng cao,... Từ đó, cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm, liên kết sản xuất theo mô hình giảm khâu trung gian, giảm giá thành sản xuất, áp dụng các mô hình nuôi tôm có chứng nhận của VietGAP, GlobalGAP, ASC,...
