Tiếp nhận thông tin về việc người dân nuôi cá lóc trên cát, xả thẳng nước thải ra môi trường không qua xử lý ở xã Ngư Thủy Bắc, huyện Lệ Thủy (Quảng Bình).
Xả thải trực tiếp ra môi trường
Tại địa phận thôn Bắc Hòa, xã Ngư Thủy Bắc, phóng viên chứng kiến cảnh người dân đang hút nước trong hồ nuôi cá xả ra mương nước bên hồ không qua xử lý. Khu vực mương, tình trạng nước ứ đọng, chuyển màu, mặt nước có lớp rêu, tảo dày, bốc mùi hôi tanh.
Tiếp tục đến một hồ cá khác trên địa bàn xã Ngư Thủy Bắc, người dân ở đây đang thu hoạch cá. Nước từ trong hồ nuôi cá được bơm thẳng vào mương nước chảy vào rừng phi lao mà chưa qua xử lý.
Quá trình nghi nhận, phát hiện trên địa bàn xã Ngư Thủy Bắc có nhiều mương nước chảy gần các hồ nuôi cá lóc có màu bất thường hướng chảy ra bờ biển.
Lãnh đạo xã Ngư Thủy xác nhận với phóng viên việc người dân nuôi cá lóc trên cát trên địa bàn xã không có hệ thống xử lý nước thải. Khi cho cá ăn xong người dân hút nước hồ xả thẳng ra khu vực xung quanh. Sau đó người dân đợi nước từ cát rò ra hoặc sử dụng hệ thống bơm, hút nước ngầm để cung cấp nguồn nước mới cho hồ.
"Cái khó của người dân là có thể họ nhận thấy việc xả nước thải ra không qua xử lý cũng sẻ ảnh hưởng xấu tới môi trường. Nhưng người dân không còn hướng khác để làm ăn. Trên vùng đất cát này chỉ có chăn nuôi, trồng trọt thì hiệu quả kinh tế thấp.
Hiện xã cũng chưa thể xác định mức độ ảnh hưởng của nước thải nuôi cá vì không có quan trắc môi trường để kiểm tra. Thực ra địa phương cũng trăn trở nhưng chưa thấy chỗ nào họ xử lý nước thải nuôi cá cả", Chủ tịch UBND xã Ngư Thủy Bắc Trần Kim Trung nói.
Cần có giải pháp để vừa phát triển kinh tế, vừa đảm bảo môi trường
Ông Trần Kim Trung, Chủ tịch UBND xã Ngư Thủy Bắc cho biết, là vùng bãi ngang ven biển, người dân nơi đây sinh sống khó khăn trên vùng cát trắng. Sống gần biển, từ bao đời người dân mưu sinh bằng những chuyến đi lộng trên thuyền công suất nhỏ. Thế nhưng, khi lượng hải sản ngày càng khan hiếm, giá xăng dầu tăng cao, thu nhập của người dân theo đó cũng dần đi xuống và không còn được ổn định.
Nhiều người dân trên địa bàn đã tìm hướng đi mới bằng việc nuôi trồng thủy sản. Việc đào ao nuôi cá lóc đã xuất hiện từ nhiều năm trước nhưng còn nhỏ lẻ, diện tích cũng không đáng kể, chủ yếu theo lối tận dụng đất và thức ăn. Khi thấy việc nuôi cá lóc trên cát không quá khó, hiệu quả kinh tế cao lại mang tính bền vững nên mô hình nở rộ.
Được biết trên địa bàn xã Ngư Thủy Bắc hiện có khoảng 100 hộ thực hiện mô hình nuôi cá lóc trên cát. Hộ có diện tích nuôi lớn nhất khoảng 1ha. Theo thống kê, sản lượng mỗi năm của toàn xã Ngư Thủy Bắc đạt khoảng 2.500 tấn cá cho nguồn thu khoảng 250 tỉ đồng.
"Trước đây có một số hộ nuôi cá lóc theo dạng nhỏ lẻ. Từ sau đợt ảnh hưởng do ô nhiễm môi trường biển 2016, nhiều người dân chuyển đổi từ đi biển, trồng hoa màu sang nuôi trồng cá nước ngọt, cho lợi nhuận cao trên vùng cát. Khu vực nuôi chủ yếu nằm tại thôn Bắc Hòa và Tân Hải. Chủ tịch Xã Ngư Thủy Bắc cho biết.
Để phát triển việc chăn nuôi cá nước ngọt trên cát lâu dài, bền vững gắn với bảo vệ môi trường địa phương này cần kiểm soát được chất lượng nước thải ra môi trường. Địa phương này mong muốn các cơ quan chức năng liên quan tìm ra phương án nhằm giúp bà con vừa phát triển kinh tế vừa đảm bảo môi trường.
"Sắp tới xã sẽ đề xuất cơ quan chức năng vào cuộc lấy mẫu nước đi kiểm tra, coi thử nước thải ra có đảm bảo hay không, có gì gây độc hại cho môi trường hay không. Sau khi kiểm tra nếu các nguồn xả thải gây ô nhiễm thì chỉ có vận động bà con lấp hồ, trải bạt nuôi cá như hệ thống nuôi tôm. Cùng với đó xây dựng hồ lắng để xử lý nước thải. Nhưng như vậy cần nguồn vốn lớn, người dân cũng gặp khó", ông Trần Kim Trung, Chủ tịch UBND xã Ngư Thủy Bắc cho biết thêm.